มือเท้าปากระบาดในเด็กอนุบาล มียาอะไรช่วยบรรเทาอาการเจ็บปากของน้องได้บ้าง
- ร้านแสงทองเภสัช
- 2 ต.ค. 2563
- ยาว 1 นาที
โรคมือเท้าปากไม่มียารักษาโดยตรง การใช้ยาจึงช่วยบรรเทาตามอาการที่เป็นเท่านั้น เช่นการใช้ยาลดไข้ หรือยาทา ยาชากลั้วปาก เพื่อให้เด็กๆสามารถรับประทานอาหารได้
หากเด็กสามารถรับประทานอาหารและน้ำได้ และไม่มีอาการแทรกซ้อนอื่นๆ สามารถให้เด็กพักผ่อนที่บ้านได้ ไม่จำเป็นต้องเข้าพักรักษาตัวในโรงพยาบาล
เด็กน้อยเจ็บปากทำยังไงดี ปกติแล้วเรานิยมใช้ยาชาผสมน้ำหวานกลั้วในปากเพื่อให้เด็กได้รับประทานได้ แต่หลายๆครั้ง เมื่อลิ้นชา เด็กๆก็ยังไม่อยากรับประทานอาหารอยู่ดี
วันนี้เภสัชจะเล่าถึงยาเคลือบแผลในปากอีกตัวนึง ที่สามารถช่วยแก้ปัญหาเจ็บปากในเด็กๆที่เป็นโรคมือเท้าปาก เฮอแปงไจน่า หรือแม้กระทั่งผู้ป่วยมะเร็งที่มีอาการเจ็บแผลในปากจากการรักษามะเร็งได้
ตัวที่กล่าวถึง ทำมาจาก Polyvinylpyrrolidone K-90 (PVP-K90)ซึ่งเป็นโพลีเมอร์ที่ละลายน้ำได้ (hydrophilic polymer)

ปกติสารตัวนี้เป็นที่รู้จักกันดีในวงอุตสาหกรรมผลิตยา เนื่องจากในเป็นตัวเคลือบยาเพื่อควบคุมการปลดปล่อยตัวยา และเป็นตัวช่วยให้ผงยายึดเกาะกันเป็นเม็ด และแตกตัวในเวลาที่กำหนด
เมื่อละลายน้ำจะมีลักษณะเป็นเนื้อฟิล์มใส แต่มีความยืดหยุ่น จึงสามารถใช้ในอุตสาหกรรมยา ผลิตภัณฑ์ดูแลช่องปาก และดูแลผิวได้ดี
ในปัจจุบัน ต่างประเทศมีการนำ PVPมาร่วมกับสารอื่นๆ เช่น PVP-sodium hyaluronate ในรูปแบบเจลเพื่อรักษาแผลในปากในผู้ป่วยมะเร็ง, ผู้ป่วย HIV และมีงานวิจัยตีพิมพ์หลายฉบับที่กล่าวถึงในเรื่องนี้ กลไกที่เภสัชสรุปมาคือ
1. PVP เป็นhydrophillic polymer จึงสามารถจับกับเยื่อเมือกในช่องปากได้ดี (muco-adherent) และสร้างเป็นชั้นฟิล์มบางๆขึ้น (film-forming properties) ซึ่งฟิลม์นี้จะไปปกคลุมแผล ทำให้ #ลดความเจ็บปวดที่แผลในช่องปาก
2. ฟิล์มที่เกิดขึ้นไปปกคลุมแผล และเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับแผลในปาก (tissue moisturizing) จึงลดอาการเจ็บปวดได้
3. จากข้อ2 จึงช่วย #กระตุ้นให้เกิดการสมานของแผลในปากได้ดี (accelerate wound healing)
วิธีใช้ 1. กดพ่นเสปรย์จำนวน 3-5 ครั้งลงในช่องปาก ในเด็กเล็ก สามารถลดปริมาณได้ตามความเหมาะสม 2. อมกลั้วในปากอย่างน้อย 1 นาที 3. รอ30 นาทีจนฟิล์มฟอร์มตัว ก่อนรับประทานอาหารหรือเครื่องดื่ม
เท่าที่ลองด้วยตัวเอง PVP ไม่มีผลกับรสชาติอาหารเหมือนกับยาชา...ดีงามกับเด็กๆมากเลยค่ะ
ปัจจุบันในประเทศไทยก็เพิ่งมีการนำเข้าและจำหน่ายสปรย์พ่นเคลือบแผลในช่องปากที่ผลิตจากPVP ในราคาที่ไม่สูง เภสัชว่า PVP spray เป็นตัวเลือกที่ดีมากๆในเคสมือเท้าปากที่กำลังระบาดในขณะนี้ค่ะ และจากการใช้ที่ร้านยา ก็ได้รับผลตอบรับจากเด็กๆที่ร้านดีเช่นกัน
อนึ่ง เภสัชไม่ได้มีส่วนได้ส่วนเสียกับบริษัทใดๆ จากการเขียนบทความนี้ และภาพที่ใช้ประกอบบทความได้ขออนุญาตแล้ว ทั้งหมดเป็นข้อมูลที่สืบค้นและสรุปจากงานวิจัยที่หาในgoogle หากท่านนำไปแชร์ต่อ กรุณาแชร์จากโพสต์โดยตรงเท่านั้นค่ะ
**ข้อมูลเพิ่มเติม สอบถามได้ที่เภสัชกรใกล้บ้าน หรือหากอยู่หาดใหญ่ แวะมาคุยกันทีร้านแสงทองเภสัชได้เลยค่ะ**
เอกสารอ้างอิง 1. Expert Opin Drug Metab Toxicol 2008 Nov;4(11):1449-54. 2. Oral mucositis, 2006 3. Handbook of Pharmaceutical Wet Granulation, 2019