วิตามินซีช่วยเรื่องระบบภูมิคุ้มกันได้อย่างไร

วิตามินซีช่วยเรื่องระบบภูมิคุ้มกันได้อย่างไร.......คำถามง่ายๆจากลูกค้าหน้าร้านคนหนึ่ง...เภสัชเลยสัญญาว่าจะมาเล่าแบบสรุปในเพจนะคะ.....อย่างไรก็ตาม ขอใช้ทับศัพท์หลายคำ เพราะไม่สามารถแปลได้จริงๆ อ่านให้จบนะคะ เพราะเภสัชจะมีผลข้างเคียงและปริมาณมากสุดที่จะกินแล้วไม่อันตรายให้ด้วยค่ะ...ยาวหน่อยน้าาา

งานตีพิมพ์ในวารสารทางการแพทย์ Nutrients ในปี 2017 เรื่อง Vitamin C and Immune Function วิตามินซีเป็นสารอาหารตัวหนึ่ง ที่มีงานวิจัยสนับสนุนในเรื่องระบบภูมิคุ้มกันมากและนานพอสมควรจนพอจะสรุปเป็นกลไกได้เลยค่ะ

- วิตามินซี ไปช่วย epithelial barrier function ให้ต่อสู้กับจุลินทรีย์ที่ก่อโรค และไปทำลายหรือยับยั้งอนุมูลอิสระที่เกิดขึน (scavenging antioxidant)

- วิตามินซีไปสะสมที่เซลล์ตัวนึงในระบบภูมิคุ้มกัน ชื่อ neutrophils แล้วไปเพิ่มประสิทธิภาพของการกินเชื้อโรคให้ครบทุกทางเลย ไม่ว่าจะกินเชื้อโรคแบบ chemotaxis, phagocytosis, generation of reactive oxygen species, microbial killing.....ดูรูปประกอบจะเข้าใจง่ายขึ้นค่ะ

- และเมื่อneutrophils กินเชื้อโรคแล้ว ตัวมันจะมีกลไกทำลายตัวเองตาย วิตามินซียังไปกระตุ้นในเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกันอีกตัวที่ชื่อ macrophage ซึ่งตัวใหญ่กว่าออกมาเก็บกินเศษซากของneutrophils ที่ตายตรงตำแหน่งที่มีการติดเชื้ออีกรอบ จึงไปลดการทำลายเนื้อเยื่อที่มีการติดเชื้อได้

- อย่างไรก็ตาม บทบาทของวิตามินซีต่อเซลล์ภูมิคุ้มกันที่ชื่อ lymphocytes ยังไม่ชัดเจนมาก แต่ก็พอมีข้อมูลแสดงให้เห็นถึงการไปเพิ่ม differentiation และ proliferation ของ B- และ T cells

- ถ้าขาดวิตามินซี มีผลให้ระบบภูมิคุ้มกันบกพร่องและไวต่อการติดเชื้อ

- มีหลักฐานและงานวิจัยบางส่วนแสดงให้เห็นว่า การเสริมวิตามินซี จะช่วยป้องกันและรักษาโรคติดเชื้อทางเดินหายใจและการติดเชื้อในกระแสเลือดได้

*****รอแป๊บบบ อย่าเพิ่งวิ่งไปซื้อมากินอ่านให้จบก่อนค่า อะไรมีคุณก็มีโทษ และข้อควรระวังเสมอ*****

ผลข้างเคียงของการกินวิตามินซีเสริมในปริมาณสูงๆ - คลื่นไส้ อาเจียน - ปวดท้อง - แสบแน่นหน้าอก

หากกินขนาดเกิน2000 มก ต่อวัน ไม่ปลอดภัยและอาจมีผลข้างเคียงอื่นๆเช่นนิ่วที่ไต ท้องเสียรุนแรงได้ ผู้ป่วยนิ่วที่ไต จะมีโอกาสเกิดเป็นซ้ำได้

ขนาดวิตามินซีไม่ควรเกิน.... เด็ก 1-3 ปี ไม่เกิน 400 มก/วัน เด็ก 4-8 ปี ไม่เกิน 650 มก/วัน เด็ก 9-13 ปี ไม่เกิน 1200 มก/วัน 14-18 ปี ไม่เกิน 1800 มก/วัน

ควรระวังการเสริมวิตามินซี - ผู้ป่วยไต เพราะจะไปเพิ่มออกซาเลตในปัสสาวะ ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดไตวาย - เบาหวาน มีงานวิจัยในสตรีสูงอายุว่า การเสริมวิตามินซี มากกว่า 300 มก/วัน ไปเพิ่มความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตจากโรคหัวใจ - ธาลัสซีเมีย เพราะวิตามินซีไปเพิ่มการดูดซึมธาตุเหล็ก ทำให้โรคแย่ลง - นิ่วที่ไต หรือผู้ที่เคยเป็นนิ่วที่ไต ทำให้กลับมาเป็นซ้ำมากขึ้น

หากท่านเป็นผู้กินยาเหล่านี้ควรระวังในการกินวิตามินซีเสริม - protease inhibitors เช่น Amprenavir, Nelfinavir, Ritonavir, Saquinavir - ยาลดไขมันกลุ่ม statins - ยา Warfarin - ยา Nifedipine - ยาลดกรดที่มี Aluminum เป็นส่วนประกอบต้องห่างจากวิตามินซี 2 ชั่วโมง

****เราจะเห็นว่าการกินแบบเสริมมีโอกาสของการเกิดผลข้างเคียงและมีข้อควรระวังมากกว่า ดังนั้น ในช่วงภาวะแบบนี้ เภสัชขอแนะนำให้กินวิตามินซีจากอาหารเป็นหลัก โดยกินให้มากกว่าภาวะปกติ เช่น มะนาว ส้ม ฝรั่ง ผักและผลไม้ต่างๆนะคะ****

เพิ่มเติมเรื่องสังกะสีกับภูมิคุ้มกันได้ในpostนี้นะคะ https://www.facebook.com/1924806521136924/posts/2641663446117891/

อ้างอิง 1.https://www.mdpi.com/2072-6643/9/11/1211 2.https://www.webmd.com/.../ingredi.../vitamin-c-ascorbic-acid

เครดิตรูป Nutrients 2017, 9(11)

#แสงทองเภสัชหาดใหญ่ #วิตามินซี #เสริมภูมิคุ้มกัน